Εκπαιδεύοντας τους υπαλλήλους της Υπηρεσίας Ασύλου

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

Στην οθόνη τέσσερις φωτογραφίες: η Αννα Φρανκ, ο Αϊνστάιν, ο Οσάμα μπιν Λάντεν, ο Μαρξ.

«Ποιο ή ποια από τα πρόσωπα αυτά είχαν χάσει την υπηκοότητά τους και έζησαν σαν ανιθαγενείς;», ρώτησε ο εισηγητής του σεμιναρίου το διοικητικό προσωπικό και τους εργαζομένους της υπηρεσίας Ασύλου, χειριστές των συνεντεύξεων και καταγραφείς των αιτημάτων ασύλου, που είχαν προσέλθει από νωρίς εκείνη την Παρασκευή από τα περιφερειακά γραφεία Ασύλου Αττικής, Κορίνθου και Πατρών στο ξενοδοχείο Park για να παρακολουθήσουν τα επιμορφωτικά σεμινάρια που διοργάνωσε για τρίτη χρονιά το τμήμα Εκπαίδευσης, Διασφάλισης Ποιότητας και Τεκμηρίωσης της Υπηρεσίας για το σημαντικό ζήτημα της ανιθαγένειας, όπως και για άλλα θέματα: την έμφυλη βία που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες, τον Κανονισμό του Δουβλίνου 3, τη διαδικασία ασύλου.

Στην αίθουσα όπου γινόταν το σεμινάριο για την ανιθαγένεια, κάποιες φωνές από τα 40 άτομα που το παρακολουθούσαν επιχείρησαν να απαντήσουν στην ερώτηση του εισηγητή, προτείνοντας τον έναν ή τον άλλον από τα τέσσερα πρόσωπα της οθόνης. «Και οι τέσσερις», απάντησε ο εισηγητής Βασίλης Αυδής από την Υπατη Αρμοστεία, κλείνοντας την παρουσίαση της ενότητας «Διεθνείς διαστάσεις του φαινόμενου της ανιθαγένειας».

Τα εργαστήρια και σεμινάρια επιμόρφωσης της υπηρεσίας γίνονται δύο φορές τον χρόνο σε θεματικές που άπτονται του πυρήνα των ζητημάτων της διαδικασίας ασύλου. Σύντομα προγραμματίζονται πιο αναλυτικά σεμινάρια για τους νεοπροσληφθέντες χειριστές που έφτασαν στην υπηρεσία στα μέσα Μαΐου.

«Μεταξύ των θεματικών ενοτήτων συγκαταλέγονται φέτος η ανιθαγένεια και η έμφυλη βία, ζητήματα τα οποία τα τελευταία χρόνια απασχολούν τις υπηρεσίες ασύλου και μετανάστευσης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο.

»Αφ’ ενός, το πρόβλημα της ανιθαγένειας αγγίζει περισσότερα από 10 εκατομμύρια ανθρώπους ανά την υφήλιο, εκ των οποίων 600.000 υπολογίζεται ότι ζουν στην Ευρώπη.

»Αφ’ ετέρου, σε ό,τι αφορά την έμφυλη βία, ο ΟΗΕ εκτιμά ότι μία στις τρεις γυναίκες ενδέχεται να υποστεί σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση τουλάχιστον μία φορά στη ζωή της. Τόσο η ανιθαγένεια όσο και η έμφυλη βία αποτελούν φαινόμενα, τα οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν οι χειριστές της υπηρεσίας κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.

»Ως εκ τούτου, η εκπαίδευση των χειριστών στα ζητήματα αυτά αποτελεί βέλτιστη πρακτική, καθώς συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας των αποφάσεων της υπηρεσίας, την επιτάχυνση των διαδικασιών ασύλου και εν τέλει την αποτελεσματικότερη προάσπιση των δικαιωμάτων των αιτούντων άσυλο», επισήμανε στην «Εφ.Συν.» ο διευθυντής της υπηρεσίας Μάρκος Καραβίας, που απηύθυνε χαιρετισμό στους εργαζομένους και το προσωπικό.

Χωρίς νομική υπόσταση

Περίπου 1.750 άνθρωποι που τους στέρησαν για διάφορους λόγους την υπηκοότητά τους και ζουν μετέωροι, χωρίς νομική υπόσταση, έχουν ζητήσει διεθνή προστασία στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια.

Τα αιτήματα προστασίας των ανιθαγενών τα χειριζόταν η ΕΛ.ΑΣ. μέχρι το 2016, όταν ο νόμος 4375 έδωσε την αρμοδιότητα στην υπηρεσία Ασύλου, η οποία καλείται έκτοτε να ακολουθήσει συγκεκριμένη διαδικασία έρευνας για να αποφασίσει, για παράδειγμα, αν πράγματι τεκμηριώνεται η ανιθαγένεια και αν θα αναγνωρίσει καθεστώς προστασίας στον ανιθαγενή.

Η αμφιβολία πρέπει να λειτουργεί υπέρ του προσώπου που ζητά προστασία και πρέπει να συνεκτιμώνται η συνεργασία του όπως και η εύλογη πιθανότητα να είναι ανιθαγενής.

Οπως σημείωσαν τόσο οι εισηγήτριες Διαμαντούλα Βλαντώνη και Μαργαρίτα Καλαϊτζάκη από την υπηρεσία όσο και η Ερρικα Πραδάν από την Ειδική Γραμματεία Ιθαγένειας του υπουργείου Εσωτερικών, η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι τα κράτη εξαντλούν συχνά την αυστηρότητα των διατάξεων ή τις εφαρμόζουν τόσο στενά, που παραβιάζουν στην ουσία τα δικαιώματα των ανιθαγενών και βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή τους.

Στην άλλη αίθουσα, όπου γινόταν το εργαστήριο για την έμφυλη βία, η Ειρήνη Σιώζου από τη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων έδωσε ποσοτικά στοιχεία, που επιβεβαιώνουν όσα υποψιαζόμαστε: τα περιστατικά έμφυλης βίας διαπράττονται από τον σύζυγο προς τη σύζυγο σε ποσοστό 13,5% και από τον σύντροφο προς τη σύντροφο σε ποσοστό 38,6%. Κάθε χρόνο καταγράφονται 3.500 γυναικοκτονίες στην Ε.Ε.

Οπως σημείωσε στον χαιρετισμό του ο κ. Καραβίας, οι χειριστές και καταγραφείς συναντούν συνεχώς στο πεδίο περιστατικά έμφυλης βίας.

«Χρειάζεται γενικότερη ενημέρωση. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, μία στις τρεις γυναίκες θα υποστεί βία στη ζωή της. Είναι ένα τεράστιο ποσοστό αν το αναλογιστούμε. Το ζήτημα της έμφυλης βίας είναι εξαιρετικά σοβαρό, ευαίσθητο και πολύπλευρο θέμα, με πολιτιστικές, θρησκευτικές και άλλες διαστάσεις.

»Δεν αποτελεί απλά λόγο δίωξης αλλά είναι κάτι πολύ βαθύτερο, με ποικίλες προεκτάσεις» σημείωσε, προσθέτοντας ότι η υπηρεσία Ασύλου ξεκινά ενημερωτική εκστρατεία με πολύγλωσσο έντυπο υλικό για τη βία κατά των γυναικών με τίτλο: «Power, Voice and Choice» (σ.σ. Δύναμη, Φωνή και Επιλογή).

Η Μέλια Πουρή από την Υπατη Αρμοστεία αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο πρέπει να διαχειρίζονται τα θύματα έ μφυλης βίας οι εργαζόμενοι της υπηρεσίας.

«Η συνέντευξη πρέπει να κρατάει μια λεπτή ισορροπία. Από τη μία να μην επανατραυματίζει τον συνεντευξιαζόμενο, από την άλλη όμως να βγαίνουν όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τον καθορισμό του καθεστώτος», σημείωσε. Η Μίκα Τσαλίμογλου από την υπηρεσία Ασύλου μίλησε για τα θύματα τράφικινγκ, που φυσικά εμπίπτουν στο φαινόμενο.

«Η εμπορία ανθρώπων έχει βασικό χαρακτηριστικό ότι το άτομο αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα προς εκμετάλλευση για την απόκτηση κέρδους από τρίτους. Σε ποσοστό 96% τα θύματα τράφικινγκ είναι γυναίκες που προορίζονται για σεξουαλική εκμετάλλευση και το 71% είναι άντρες για εργασιακή εκμετάλλευση», είπε, τονίζοντας ότι η απουσία συγκεκριμένου προφίλ για τα θύματα καθιστά τις διαδικασίες ασύλου εξαιρετικά δύσκολες, με τους χειριστές και τους καταγραφείς να καλούνται να διακρίνουν αυτή τη σκοτεινή πλευρά της έμφυλης βίας.

ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ - ΔΙΑΛΕΚΤΗ ΑΓΓΕΛΗ & ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ