ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Επιτάχυνση με θύμα το προσφυγικό δίκαιο

Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ

Τη θεμελιώδη αρχή της εξατομικευμένης εξέτασης των αιτημάτων ασύλου φαίνεται να παρακάμπτει η κυβέρνηση, καθώς ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής δήλωσε στη Σάμο ότι η διαδικασία θα συντομευτεί μέσω διαχωρισμού με βάση το «προσφυγικό προφίλ», κάτι που θα αποκλείσει σημαντική μερίδα αιτούντων άσυλο.

Την έννοια του «προσφυγικού προφίλ», έναν καθαρά στατιστικό όρο, φαίνεται ότι εξετάζει να εισαγάγει στη διαδικασία ασύλου η κυβέρνηση, ανατρέποντας τη θεμελιώδη αρχή της εξατομικευμένης εξέτασης των αιτημάτων ασύλου, κεντρικό πυλώνα του προσφυγικού δικαίου, προκειμένου να επιτύχει τον στόχο της επιτάχυνσης της διαδικασίας ασύλου, που φαίνεται ότι ανακηρύσσεται απόλυτη προτεραιότητα.

Σε δηλώσεις του από τη Σάμο την Παρασκευή, ο αναπληρωτής υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιώργος Κουμουτσάκος, αναφερόμενος στη δέσμευση της κυβέρνησης «να αλλάξει ριζικά αυτή η απαράδεκτη εικόνα στα νησιά», σημείωσε τα εξής αποκαλυπτικά:

«Μία είναι η πρώτη επιλογή και συνοψίζεται σε τρεις λέξεις: επιτάχυνση - επιτάχυνση – επιτάχυνση των διαδικασιών εξέτασης, χορήγησης ή απόρριψης του ασύλου. [...] Η επιτάχυνση της διαδικασίας εξέτασης ασύλου θα επιτρέψει στην Ελληνική Δημοκρατική Πολιτεία να διαχωρίσει εκείνους που έχουν αμιγώς προσφυγικό προφίλ και δικαιούνται άσυλο από εκείνους που παρανόμως εισέρχονται στη χώρα. Οι πρώτοι έχουν το δικαίωμα και μπορούν να μείνουν. Οι δεύτεροι πρέπει να φύγουν το ταχύτερο δυνατόν».

Το «προφίλ»

Ωστόσο, ο όρος «προσφυγικό προφίλ» είναι κάτι τελείως διαφορετικό από την προσφυγική ιδιότητα και δεν ορίζει αν δικαιούται κανείς άσυλο ή όχι.

«Προσφυγικό προφίλ» θεωρείται ότι έχουν όσοι κατάγονται από χώρες των οποίων οι πολίτες αναγνωρίζονται πρόσφυγες σε ποσοστό 75% και πάνω.

Σήμερα ποσοστό αναγνώρισης πάνω από 75% στην Ελλάδα έχουν, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Υπηρεσίας Ασύλου, όσοι προέρχονται από τη Συρία (99,6%), την Υεμένη (99,2%), την Παλαιστίνη (97,6%), την Ερυθραία (89%) και τη Σομαλία (88,2%).

Οχι όμως όσοι προέρχονται από το Αφγανιστάν, που όμως αναγνωρίζονται ως πρόσφυγες σε υψηλό ποσοστό (71,4%).

Αλλά και κάποιος που προέρχεται από χώρα με πολύ μικρό προσφυγικό προφίλ μπορεί να δικαιούται άσυλο, αν συντρέχουν στο πρόσωπό του οι λόγοι, κάτι που θα φανεί από την εξατομικευμένη και ενδελεχή εξέταση του αιτήματός του.

Ασυλο δίνεται, για παράδειγμα, στο 13,8% όσων προέρχονται από το Μαρόκο και στο 12% όσων προέρχονται από τη Νιγηρία.

Οι δηλώσεις του υπουργού εγείρουν το σοβαρό ερώτημα αν σκοπεύει η κυβέρνηση να θυσιάσει αυτή την απαράβατη αρχή του προσφυγικού δικαίου για χάρη της σκοπιμότητας της επιτάχυνσης της διαδικασίας, η οποία μάλιστα βασίζεται σε δεδομένα που ελέγχονται για την ακρίβειά τους.

«Είναι παράλογο και δεν είναι αποδεκτό κάποιος που έχει κάνει αίτηση ασύλου πριν τρία χρόνια, να προγραμματίζεται η πρώτη συνέντευξη περίπου το 2021», σημείωσε ο υπουργός.

Ωστόσο, τόσο μεγάλες καθυστερήσεις εντοπίζονται στη διαδικασία ασύλου στην ενδοχώρα. Αντιθέτως, η διαδικασία ασύλου στα νησιά ολοκληρώνεται σε πολύ μικρότερο διάστημα που κινείται στον μέσο όρο των κρατών της Ε.Ε., παρ’ όλο που η Ελλάδα δέχεται εξαιρετικά μεγάλο αριθμό αιτήσεων σε σχέση με τον πληθυσμό και το ΑΕΠ της.

Ο κύριος Κουμουτσάκος, ο οποίος συγκάλεσε στη Σάμο ευρεία σύσκεψη υπηρεσιακών και τοπικών παραγόντων, μίλησε για απαράδεκτη εικόνα στα νησιά και χαρακτήρισε μη βιώσιμη την κατάσταση στη Σάμο και «πολιορκημένη πόλη» το Βαθύ, όπου λειτουργεί το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης, χωρητικότητας 650 θέσεων, όπου φιλοξενούνται 3.500 με 4.000 άνθρωποι.

Επανέλαβε ότι η κυβέρνηση θα ακολουθήσει χωρίς εκπτώσεις τους δύο άξονες μιας δημοκρατικής διαχείρισης του προσφυγικού, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και το καθήκον της προστασίας των πολιτών και της ασφάλειάς τους, και επισήμανε ότι «υπάρχει η βούληση για την υλοποίηση ενός στιβαρού και αποτελεσματικού προγράμματος επιστροφών για εκείνους που δεν έχουν το δικαίωμα να μένουν στη χώρα».

Σε αισθητά διαφορετικό μήκος κύματος κινήθηκαν οι δηλώσεις του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, που επισκέφτηκε τη Λέσβο το Σάββατο, κίνηση που δείχνει ότι η υπαγωγή του χαρτοφυλακίου της Μεταναστευτικής Πολιτικής στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη δεν ήταν μόνο συμβολική και τυπική και ότι ο υπερυπουργός Προστασίας του Πολίτη θα έχει ουσιαστική εμπλοκή, αν όχι τον πρώτο λόγο, στο χαρτοφυλάκιο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι ο κύριος Χρυσοχοΐδης δεν επανέλαβε από τη Λέσβο τη δήλωση που είχε κάνει την Τετάρτη στην τελετή παραλαβής του χαρτοφυλακίου, ότι «η Μόρια μάς στοιχειώνει» και «δεν ταιριάζει σε κανέναν μας», αντιθέτως εμφανίστηκε θετικά εντυπωσιασμένος «από την πληρότητα με την οποία αντιμετωπίζουν και διαχειρίζονται οι υπηρεσίες της χώρας το προσφυγικό στο νησί».

Πηγές του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής διευκρινίζουν στην «Εφ.Συν.» ότι υπήρξε μόνο λεκτική διαφοροποίηση μεταξύ των δύο αρμόδιων υπουργών, διαφοροποίηση που αντανακλά τη διαφορετική πορεία του καθενός στη δημόσια ζωή, και ότι βρίσκονται σε απόλυτο συντονισμό και ακολουθούν πιστά την ενιαία μεταναστευτική πολιτική που χαράζει ο πρωθυπουργός.

Σημειώνουν ότι οι δύο χωριστές επισκέψεις έγιναν για να υπάρξει συνολική εικόνα από τα δύο νησιά, χωρίς να χαθεί χρόνος με βάση το φορτωμένο καθημερινό πρόγραμμα των δύο υπουργών.

ΠΗΓΗ: Η ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ - ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΓΓΕΛΙΔΗΣ

σχόλια